सुरेश सर्वेद की कहानी - मनहरन भइया

SHARE:

कहानी - मनहरन भइया सुरेश सर्वेद -- खेत के मेढ़ म पांव धरते ही मनहरण के गुस्सा सातवां आसमान म चढ़गे ।   खेत के धान फसल उनला बैरी जइसन लग...

कहानी -

मनहरन भइया

सुरेश सर्वेद

--

खेत के मेढ़ म पांव धरते ही मनहरण के गुस्सा सातवां आसमान म चढ़गे  खेत के धान फसल उनला बैरी जइसन लगे लगीस। खेत म जिहां - जिहां ओकर नजर दउड़िस, ओकर गुस्सा बाढ़ते गीस। ओहर बखुलागे - सब ल जला देहूं। साले मोला बिजरावत हवै।

सच म कहे जाय त मनहरन ये सब्द गुस्सा के कारन कही दीस। मनहरन किसान रिहीस अउ ओकर मुख्य काम खेती - किसानी के रिहीस। खेती ओकर जीये खाये के साधन रिहीस अउ कोई अपन रोजी - रोटी बर गुस्साही ? पर मनहरन ल गुस्सा आगे रिहीस। क्षीन भर बाद ओकर सोच म बदलाव अइस। ओहर खुदे ल कोसे लगीस - मंय कतेक मूरख आंव। खेत के फसल के ऐमा का दोस। जब पानी च नई रहही त फसल कहां ले हरियाही ? मनहरन अपन मन के भड़ास ल निकाले बर बिधायक - संसद अउ मंत्री मन ल बड़बड़ा के गारी दे डारिस - भिखमंगा मन जइसन आथे साले मन चुनाव के बेरा म ? किसीम - किसीम के लालच देथे। कहिथे - नरवा बनवाबो, तरिया बनवाबो, बांध - बंधिया बनवाबो ... सड़क बनवाबो, स्कूल खोलवाबो, अस्पताल खोलवाबो पर चुनाव जीतिस नई के बिसर जाथे सब के सब बोल बचन ल। परपंची बन गेहे साले मन। माटी ले भी सस्ती होगे हे इंकर मन के जुबान ....।

मनहरन के सोच करवट ले ले रिहीस। जेन फसल मन म ओला गुस्सा आवत रिहीस। अब उंकर ऊपर ओला तरस - दया आय लगे रिहीस। ओकर मन गदगद होगे। ओकर मन रो परिस। अउ आंखी डहर ले आंसू निकले लगीस। दू - तीन आंसू के बूंद उही मेर टपकगे। आंखी के कोर ल गला म डारे पंछा म पोंछ लिस। ओहर खेत भीतर ल देखिस - भुइयां म दरार पर गे रिहीस। धान के फसल अब फसल नइ रही गे रिहीस। फसल पिंवरा होके सुखाय लगे रिहीस। फसल के दुदर्सा देख के ओकर अंतस छटपटागे। अब ओकर से खेत मेढ़ म ठाड़े रहना संभव नइ हो पाइस। ओहर अपन घर डहर लहुट गे।

आषाढ़ के महीना, पानी - बरसात के दिन, पर एकदम उल्टा। पानी के एक बूंद गिरे के नाव नइ लेत रिहीस। मनहरन अपन घर अइस। आते सांठ अपन बाई मालती पर भड़किस, फेर लइका मन ऊपर बरसिस अउ आखिरी म अपने आप पर। मनहरन के बखुलइ ल घर वाले मन समझ गे रिहीन। घर वाले मन के खेर इही म रिहीस के ओमन कलेचुप रहै। ओमन कलेचुप अपन - अपन काम बूता म लग गे। लइका मन किताब कापी निकाल के पढ़े लगिन। मालती चाउंर निमारे लगिस। मनहरन देवाल म संट के रखे खटिया ल धम्म ले जमीन म बिछइस अउ ओमा चीत्ता सुत गे। घर के पूरा वातावरन शांत होगे। अइसन शांति जइसे सूजी गिरे अउ सूना जाये। ओ शांति म कोनो खलल पइदा करत रिहीस त ओहर सूपा के धाप आये जेमा मालती चाउंर निमारत रिहीस।

धरती के लइका मनहरन वइसे तो शांतिप्रिय आदमी रिहीस। ओहर कभू च कभार अशांत हो जावै। जे दिन ओहर अशांत होवै ओ दिन ओकर ले बात करना तो दूरिहा के बात रहय ओकर संग आंखी मिलाय के कोनो हिम्मत नइ कर पावै। ओहर सहय भी बड़ मगर ओतकी सहै जतका सोभा देवय। जहां ओकर सहे के सबर खतम होवै फेर बइहाय मनहरन। ओकर सहनसक्ति ओ बांधा के समान रिहीस जेन अपन पूरा ताकत भर पानी ल थामथे अउ जब सहनसक्ति जवाब दे जाथे तब फूट के तबाही मचा देथे ...।

संझा बेरा रिहीस। चिरई - चुरगुन मन दाना चुग के अपन खोंदरा डहर लहुटे लगिन, दुधारु गाय मन रंभाये लगिन। बछरू मन अपन महतारी लें मिलय बर हड़बड़ाय लगिन। मंदिर म घंटा- घंटी बजे लगिस आरती पूजा होय लगिस। संझा धीरे- धीरे रात के रूप धरे लगिस। जेवन बनगे रिहीस। मालती मनहरण ल खाय बर किहिस। मनहरण खाये बर बइठगे। मनहरण जइसे निवाला खाये बर करिस कि कोटवार के हांक ओकर कान मन सुनाई दीस। मुंह तक पहुंचे निवाला ला रोक ओहर कोटवार के हांक ल सुने लगिस। कोटवार रात म पंचायत जुड़े के हांका लगात राहय।

रात म गांव वाले किसान- वसुंधरा पंचायत के ठउर में सकलागे।

गांव ले दूरिहा मसानघाट रिहीस। उहां गांव के अवारा कुकुर मन भुके लगिन। उंकर आवाज रिकिम- रिकिम के रिहिस हे। एक दूसर के सूर ल दबाय बर ओमन अपन पूरा ताकत ल झोकत रहै। उंकर भुके के लहर गांव तक पहुंचे लगिस।

मनहरण के गांव के रिवाज उटपुटांग रिहिस। जब जब इहां पंचायत जुड़िस। तब तब असली मुद्दा खतम हो जावै। बहस छिड़ै अउ गांव वाले आपस मं झींकातानी करै। गांव बंइसका म ओ दिन अउ जादा गांव वाले मन जुरियाय जब कोई मजेदार बइसका होवै। उंहा गाड़े मनखे ल उखारे। फबति कस के ओकर हंसी उड़ाय जेकर खिलाप पंचायत जुड़े।

पंचायत लगभग जुड़ गे रिहिस। काबर बइसका बलाय गेहे ये ल कोनो नई जानत रिहिस अतका सब जानत रिहिन- बइसका सरपंच बलाय हे। सब जानना चाहत रिहिन कि काबर बलाय हे। सरपंच अइस, अपन अपन बाह कहे लगिस- गांव के भाई हो, आज बइसका ऐकर सेती बलाय गे हे के हमर गांव म पानी के बड़ समसिया हे पानी के। जब- जब पानी नई गिरय हमला खेती करे म बड़ तकलीफ होथे। धान ठाड़े- ठाड़ सूखा जाथे। पैरा तक हमला नई मिल पावय। हम चाहत हन हमरों गांव म पानी के भरपूर बयवस्ता होवै। परोस के गांव मं बांध बने हवै पर हमर गांव के खार म नहर नाली नई होय के कारन हमर खेती ल पानी नई मिल पावय। हम नहर बनवाना चाहत हन। पर नहर बने म कतको के जमीन डूबही। अगर तुम मन अपन डुबान के जमीन दे बर अनाकानी नई करहू त हमला नहर बनाये म अड़चन नई आही।

गांव वाले मन सोचे- विचारे लगिन- ओमन ल सरपंच के बात म अपन हित दिखिस। ओमन सहमत होंगे। सरपंच किहिस- अगर तुम सब सहमत हो त इही बइसका म परस्ताव बना देथन....। परस्ताव बनिस। नहर कते डहर ले निकालना हे एकर निरनय विभाग के रिहीस गांव वाले मन मानगे। गांव वाले के संग पंच मन घलोक सहमत होगे। बइसका उसलगे। गांव वाले मन अपन अपन घर द्वार चल दीन।

ओ परस्ताव के बाद म गांव वाले मन रद्दा जोहन लगिन कि अब का होही। नहर कब ले बनना शुरु होही। एक दिन गांव म खबर फइलगे - जेन डहर ले विभाग नहर बनाये के बिचार राखे रहीस ओ दिसा म उलट फेर कर दे हे। ओहर जेन डहर ले नहर बनाना चाहत रिहीस ओहर डहर ले गांव के मात्र बीस परतिस खेती ल पानी मिलतिस ऊपर ले कई किसान मन के खेती डूबान म आये ले नई बचतिस। गांव मं कानाफूंसी होय लगीस। जेन डहर ले नहर बनाये के उदिम रचे गे रिहीस ओ डहर सिरिफ सरपंच भर ल लाभ रिहीस। खबर मनहरन के कान तक घलोक पहुंचिस। ओहर सरपंच मेर गिस। किहीस - सुने हंव, विभाग नहर बनाये के दिसा ल बदल देहे ...।

- तंय ठउंका सुने हस ...।

- पर अइसन काबर ?

- तंय तो जानत हस। हम मन ह रक्सेल ले भंडार नहर बनाये के परस्ताव भेजे रेहेन। उड़ती - बूड़ती गांव होय के कारन हम नहर ये दिशा म नई चहत रेहेन पर विभाग के कहना हे - रक्सेल ले भंडार नहर बनाये म जंगल के करोड़ों रुपिया के लकड़ी काटे ल परही। जंगल के जमीन नहर के चपेट म आ जाही। ये सुरक्षित जंगल ये। सुरक्षित जंगल ले लकड़ी नई काटे जा सके। दू विभाग म विवाद होही अउ नहर बन नई पाही ...।

- अब का होही सरपंच ... ? मनहरन के मुंहु ले उदास शब्द निकलिस।

- मंय खुद समझ नई पावत हो मनहरन, ऐकरे सेती आज रात म अउ बइसका बलाय हंव ...।

मनहरन सरपंच के घर ले निकल अपन घर आ गे। रात म फेर पंचायत जुरिस।

सरपंच किहीस - तुम सब ला पता चल ही गेहे। विभाग हर नहर बनाये के दिसा बदल देहे मंय जानना चाहत हवं कि अब का करना हे ? का हम मन ल विभाग जइसे जेने दिसा ले चाहे नहर बना ले ऐकर बर हम तियार हो जान। तुमन अपन - अपन बात ल राखव ...।

सरपंच के आगू म मुंहू खोले के हिम्मत गांव वाले का ओमन भी नई कर पात रिहीन जेन पंच मन के भरोसा सरपंच कुर्सी म डंटे रिहीस। ऐही कारन रिहीस के गांव म उही होवै जउन सरपंच चाहे। पर आज तो कोई न कोई ल अपन बात रखना रिहीस काबर के जेन दिसा ले विभाग नहर बनाना चाहत रिहीस ओ दिसा ले गांव वाले के हित तो रिहीस नई उपर ले खेती डूबान म जाना रिहीस। मगर बोले त बोले कोन ? मनहरन देखिस कोनो बोलत नई हे त खुद उठगे। कहिस - गांव वाले भाई, तुमन अगर आज्ञा देवव त मंय अपन बात रखवं।

गांव वाले मन चुप रहिके मनहरन ल बोले के आज्ञा दीन। मनहरन कहे लगीस - आज से दस बरस पहिली के घटना ल कोनों नई बिसरे होही। ओ बरिस घलो अंकाल परे रिहीस। हम तराही - तराही होगे रेहेन। पानी नई मिले के कारन खेत म फसल सुखागे - भुंजागे। हम अपन जानवर ल घलोक नई बचा पायेन। पानी के मोल हमला अपन जमीन ल बेचे ल परिस। रोजी - रोटी के चक्कर म गांव छोड़ना परिस। हम मन तब नहर के मांग करे रेहेन। अउ रक्सेल ले भंडार दिसा म ही नहर बनाये के मांग करे रेहेन जेन ल विभाग मान गे रिहीस। इहां तक ले नहर बने के स्वीकृति घलोक मिलगे रिहीस पर अब उही विभाग सुरक्षित जंगल होय के अटघा लगात हे।

बइसका म सन्नाटा छा गे। पूरा गांव मनहरन के बात ल सुरलगा के कान धरे लगिन। मनहरन आगू किहिस - तुम सब जानत हव जेन दिसा ले हम मन नहर मांगे रेहेन ओ डहर ले नहर बनना शुरु हो गे रिहीस। कुछ दिन बाद नहर बनना बंद होगे अउ बरसात के दिन आगे फेर ओ डहर ककरो धियान नई गिस। बीच म काम काबर रोके गिस गांव वाले तुम मन जानथौ ... तुम मन कोनो नई जानवौ, मंय जानथवं ....।

गांव वाले मन ल कुछू समझ नई आवत रिहीस। पर सरपंच के समझ म सब आगे रिहीस। मनहरन आगू कहे लगीस त सरपंच किहीस - अब बिसरे बात ल करे म का फायदा मनहरन ... ?

- बिसरे बात ल करे म ही फायदा हे सरपंच .... अब आपे बतावव ओ समे भी आप सरपंच रेहेव ...।

- हव ...।

- अब आपे बतावव, नहर बनत - बनत रोक काबर दे गिस .... पहली उही दिसा म नहर बने के सहमति हो गे रिहीस। अब अड़ंगा काबर ?

- जतका के स्वीकृति मिले रिहीस, ओतका के काम कराये गिस, अउ फेर दिसा ल मंय थोरे बदले हंव, वो तो विभाग के काम आवै।

- अउ कतका लबारी मारहू सरपंच साहेब। तुम गांव वाले मन के नई अपन हित देखत हव। गांव वाले मन के जमीन डूबान म जावै अउ तुम्हर खेती ल पानी मिलय एकरे सेती दिसा ल बदले के बात करत हव। पहिली स्वीकृति के अनुसार नहर बनवाये के काबर नई सोचत हव। अउ तुम कहिथौ न कि पइसा खतम होये के कारन काम रोक दे रिहीस। मनहरन गांव वाले मन डहर देख के किहिस - सरपंच के एको बात भरोसा लाइक नई हे मंय आज तुम मन ल सच बतावत हंव, ओ समे भरपूर पइसा नहर बनाये दे रिहीस पर फरजी मस्टररोल म फर्जी दस्तखत करके पइसा खतम कर दे गिस। अउ तुम मन भरोसा नई करहू पर ये सच हे जेन दिसा ले हम नहर बनाये के मांग करे हन ओ दिसा म पहिले ले नहर बनगे हे ...।

गांव वाले मन सकते म आगे। किहिन - तंय कइसे गोठियाथस मनहरन। ओ दिसा म तो नहर नई बने हे ...।

- तुहर कहना गलत नई भई मगर ये लबारी नई हे कि जेन दिसा म हम नहर के मांग करत हन ओ दिसा म नहर कागद म बन गे हे ...।

सरपंच के मुड़ी नविस त नवते चले गिस। ओकर पोल खुलते गिस। गांव वाले मन सरपंच ल घेरे लगीन। कानाफंसी सुरु होगे। गांव वाले मन ल अब सुरता आय लगीस, ओ दिन के बात। पंच मन घलोक सरपंच के खिलाफ होगे। मनहरन किहिस - ये सरपंच कभू हमर हित के नई सोचिस। हम इंन ला पढ़े लिखे हे गांव के उद्धार करही सोचे रेहेन मगर ये सिरफ अउ सिरफ अपने हित देखिस। का हम अब भी ये ला सहिबो ... ?

पूरा गांव सरपंच के बिरोध म आ गे। नारा लगे लगीस - सरपंच मुर्दाबाद ... सरपंच धोखाबाज ... सरपंच ल हटावव ....।

सरपंच उंहा ले खिसके के फिराक म रिहीस पर गांव वाले मन ओला खिसकन नई दीन। सचिव घलोक बइसका म रिहीस। सब पंच तो ओकर विरोध म आ ही गे रिहीन। बइसका म ही परस्ताव तियार होगे - सरपंच ल हटाये के ... सबो पंच मन दस्तखत कर दीन अउ परस्ताव शासन ल भेज दीन ....।

कुछ दिन बाद गांव म एक नारा अउ गूंजे लगीस - मनहरन भइया ...।

- जिन्दाबाद ...।

- गांव के नेता कइसन हो ...।

- मनहरन भइया जइसन हो ...।

एकरे संग गांव जाग गे।

--

--

लेखक परिचय

सुरेश सर्वेद

जन्म - 07- 02 - 1966 ( सात फरवरी उन्नीस सौ छैंसठ )

पिता - श्री नूतन प्रसाद शर्मा

माता - श्रीमती हीरा शर्मा

पत्नी - श्रीमती माया शर्मा

जन्म स्थान - भंडारपुर ( करेला ), पोष्ट - ढारा

व्हाया - डोंगरगढ़,

जिला - राजनांदगांव छत्तीसगढ़

वर्तमान पता - सांई मंदिर के पीछे, वार्ड नं. - 16

तुलसीपुर, राजनांदगांव ( छत्तीसगढ़)

मोबाईल - 94241 - 11060

संपादक - साहित्यिक पत्रिका “विचार वीथी”

प्रकाशन - देश के विभिन्न पत्र - पत्रिकाओं में अनेक कहानियों का प्रकाशन एवं काशवाणी रायपुर सेअनेक कहानियों का प्रसारण।

प्रकाशित कृतियाँ - मेरी चौबीस कहानियाँ”, छन्नू और मन्नू”

प्रकाशक - छत्तीसगढ़ी "गरीबा” महाकाव्य लेखक

श्री नूतन प्रसाद शर्मा

सपने देखिये” व्यंग्य संग्रह

लेखक श्री नूतन प्रसाद शर्मा।

आगामी प्रकाशन - छत्तीसगढ़ी कहानी संग्रह”।

COMMENTS

BLOGGER
नाम

 आलेख ,1, कविता ,1, कहानी ,1, व्यंग्य ,1,14 सितम्बर,7,14 september,6,15 अगस्त,4,2 अक्टूबर अक्तूबर,1,अंजनी श्रीवास्तव,1,अंजली काजल,1,अंजली देशपांडे,1,अंबिकादत्त व्यास,1,अखिलेश कुमार भारती,1,अखिलेश सोनी,1,अग्रसेन,1,अजय अरूण,1,अजय वर्मा,1,अजित वडनेरकर,1,अजीत प्रियदर्शी,1,अजीत भारती,1,अनंत वडघणे,1,अनन्त आलोक,1,अनमोल विचार,1,अनामिका,3,अनामी शरण बबल,1,अनिमेष कुमार गुप्ता,1,अनिल कुमार पारा,1,अनिल जनविजय,1,अनुज कुमार आचार्य,5,अनुज कुमार आचार्य बैजनाथ,1,अनुज खरे,1,अनुपम मिश्र,1,अनूप शुक्ल,14,अपर्णा शर्मा,6,अभिमन्यु,1,अभिषेक ओझा,1,अभिषेक कुमार अम्बर,1,अभिषेक मिश्र,1,अमरपाल सिंह आयुष्कर,2,अमरलाल हिंगोराणी,1,अमित शर्मा,3,अमित शुक्ल,1,अमिय बिन्दु,1,अमृता प्रीतम,1,अरविन्द कुमार खेड़े,5,अरूण देव,1,अरूण माहेश्वरी,1,अर्चना चतुर्वेदी,1,अर्चना वर्मा,2,अर्जुन सिंह नेगी,1,अविनाश त्रिपाठी,1,अशोक गौतम,3,अशोक जैन पोरवाल,14,अशोक शुक्ल,1,अश्विनी कुमार आलोक,1,आई बी अरोड़ा,1,आकांक्षा यादव,1,आचार्य बलवन्त,1,आचार्य शिवपूजन सहाय,1,आजादी,3,आत्मकथा,1,आदित्य प्रचंडिया,1,आनंद टहलरामाणी,1,आनन्द किरण,3,आर. के. नारायण,1,आरकॉम,1,आरती,1,आरिफा एविस,5,आलेख,4288,आलोक कुमार,3,आलोक कुमार सातपुते,1,आवश्यक सूचना!,1,आशीष कुमार त्रिवेदी,5,आशीष श्रीवास्तव,1,आशुतोष,1,आशुतोष शुक्ल,1,इंदु संचेतना,1,इन्दिरा वासवाणी,1,इन्द्रमणि उपाध्याय,1,इन्द्रेश कुमार,1,इलाहाबाद,2,ई-बुक,374,ईबुक,231,ईश्वरचन्द्र,1,उपन्यास,269,उपासना,1,उपासना बेहार,5,उमाशंकर सिंह परमार,1,उमेश चन्द्र सिरसवारी,2,उमेशचन्द्र सिरसवारी,1,उषा छाबड़ा,1,उषा रानी,1,ऋतुराज सिंह कौल,1,ऋषभचरण जैन,1,एम. एम. चन्द्रा,17,एस. एम. चन्द्रा,2,कथासरित्सागर,1,कर्ण,1,कला जगत,113,कलावंती सिंह,1,कल्पना कुलश्रेष्ठ,11,कवि,2,कविता,3239,कहानी,2360,कहानी संग्रह,247,काजल कुमार,7,कान्हा,1,कामिनी कामायनी,5,कार्टून,7,काशीनाथ सिंह,2,किताबी कोना,7,किरन सिंह,1,किशोरी लाल गोस्वामी,1,कुंवर प्रेमिल,1,कुबेर,7,कुमार करन मस्ताना,1,कुसुमलता सिंह,1,कृश्न चन्दर,6,कृष्ण,3,कृष्ण कुमार यादव,1,कृष्ण खटवाणी,1,कृष्ण जन्माष्टमी,5,के. पी. सक्सेना,1,केदारनाथ सिंह,1,कैलाश मंडलोई,3,कैलाश वानखेड़े,1,कैशलेस,1,कैस जौनपुरी,3,क़ैस जौनपुरी,1,कौशल किशोर श्रीवास्तव,1,खिमन मूलाणी,1,गंगा प्रसाद श्रीवास्तव,1,गंगाप्रसाद शर्मा गुणशेखर,1,ग़ज़लें,550,गजानंद प्रसाद देवांगन,2,गजेन्द्र नामदेव,1,गणि राजेन्द्र विजय,1,गणेश चतुर्थी,1,गणेश सिंह,4,गांधी जयंती,1,गिरधारी राम,4,गीत,3,गीता दुबे,1,गीता सिंह,1,गुंजन शर्मा,1,गुडविन मसीह,2,गुनो सामताणी,1,गुरदयाल सिंह,1,गोरख प्रभाकर काकडे,1,गोवर्धन यादव,1,गोविन्द वल्लभ पंत,1,गोविन्द सेन,5,चंद्रकला त्रिपाठी,1,चंद्रलेखा,1,चतुष्पदी,1,चन्द्रकिशोर जायसवाल,1,चन्द्रकुमार जैन,6,चाँद पत्रिका,1,चिकित्सा शिविर,1,चुटकुला,71,ज़कीया ज़ुबैरी,1,जगदीप सिंह दाँगी,1,जयचन्द प्रजापति कक्कूजी,2,जयश्री जाजू,4,जयश्री राय,1,जया जादवानी,1,जवाहरलाल कौल,1,जसबीर चावला,1,जावेद अनीस,8,जीवंत प्रसारण,141,जीवनी,1,जीशान हैदर जैदी,1,जुगलबंदी,5,जुनैद अंसारी,1,जैक लंडन,1,ज्ञान चतुर्वेदी,2,ज्योति अग्रवाल,1,टेकचंद,1,ठाकुर प्रसाद सिंह,1,तकनीक,32,तक्षक,1,तनूजा चौधरी,1,तरुण भटनागर,1,तरूण कु सोनी तन्वीर,1,ताराशंकर बंद्योपाध्याय,1,तीर्थ चांदवाणी,1,तुलसीराम,1,तेजेन्द्र शर्मा,2,तेवर,1,तेवरी,8,त्रिलोचन,8,दामोदर दत्त दीक्षित,1,दिनेश बैस,6,दिलबाग सिंह विर्क,1,दिलीप भाटिया,1,दिविक रमेश,1,दीपक आचार्य,48,दुर्गाष्टमी,1,देवी नागरानी,20,देवेन्द्र कुमार मिश्रा,2,देवेन्द्र पाठक महरूम,1,दोहे,1,धर्मेन्द्र निर्मल,2,धर्मेन्द्र राजमंगल,1,नइमत गुलची,1,नजीर नज़ीर अकबराबादी,1,नन्दलाल भारती,2,नरेंद्र शुक्ल,2,नरेन्द्र कुमार आर्य,1,नरेन्द्र कोहली,2,नरेन्‍द्रकुमार मेहता,9,नलिनी मिश्र,1,नवदुर्गा,1,नवरात्रि,1,नागार्जुन,1,नाटक,152,नामवर सिंह,1,निबंध,3,नियम,1,निर्मल गुप्ता,2,नीतू सुदीप्ति ‘नित्या’,1,नीरज खरे,1,नीलम महेंद्र,1,नीला प्रसाद,1,पंकज प्रखर,4,पंकज मित्र,2,पंकज शुक्ला,1,पंकज सुबीर,3,परसाई,1,परसाईं,1,परिहास,4,पल्लव,1,पल्लवी त्रिवेदी,2,पवन तिवारी,2,पाक कला,23,पाठकीय,62,पालगुम्मि पद्मराजू,1,पुनर्वसु जोशी,9,पूजा उपाध्याय,2,पोपटी हीरानंदाणी,1,पौराणिक,1,प्रज्ञा,1,प्रताप सहगल,1,प्रतिभा,1,प्रतिभा सक्सेना,1,प्रदीप कुमार,1,प्रदीप कुमार दाश दीपक,1,प्रदीप कुमार साह,11,प्रदोष मिश्र,1,प्रभात दुबे,1,प्रभु चौधरी,2,प्रमिला भारती,1,प्रमोद कुमार तिवारी,1,प्रमोद भार्गव,2,प्रमोद यादव,14,प्रवीण कुमार झा,1,प्रांजल धर,1,प्राची,367,प्रियंवद,2,प्रियदर्शन,1,प्रेम कहानी,1,प्रेम दिवस,2,प्रेम मंगल,1,फिक्र तौंसवी,1,फ्लेनरी ऑक्नर,1,बंग महिला,1,बंसी खूबचंदाणी,1,बकर पुराण,1,बजरंग बिहारी तिवारी,1,बरसाने लाल चतुर्वेदी,1,बलबीर दत्त,1,बलराज सिंह सिद्धू,1,बलूची,1,बसंत त्रिपाठी,2,बातचीत,2,बाल उपन्यास,6,बाल कथा,356,बाल कलम,26,बाल दिवस,4,बालकथा,80,बालकृष्ण भट्ट,1,बालगीत,20,बृज मोहन,2,बृजेन्द्र श्रीवास्तव उत्कर्ष,1,बेढब बनारसी,1,बैचलर्स किचन,1,बॉब डिलेन,1,भरत त्रिवेदी,1,भागवत रावत,1,भारत कालरा,1,भारत भूषण अग्रवाल,1,भारत यायावर,2,भावना राय,1,भावना शुक्ल,5,भीष्म साहनी,1,भूतनाथ,1,भूपेन्द्र कुमार दवे,1,मंजरी शुक्ला,2,मंजीत ठाकुर,1,मंजूर एहतेशाम,1,मंतव्य,1,मथुरा प्रसाद नवीन,1,मदन सोनी,1,मधु त्रिवेदी,2,मधु संधु,1,मधुर नज्मी,1,मधुरा प्रसाद नवीन,1,मधुरिमा प्रसाद,1,मधुरेश,1,मनीष कुमार सिंह,4,मनोज कुमार,6,मनोज कुमार झा,5,मनोज कुमार पांडेय,1,मनोज कुमार श्रीवास्तव,2,मनोज दास,1,ममता सिंह,2,मयंक चतुर्वेदी,1,महापर्व छठ,1,महाभारत,2,महावीर प्रसाद द्विवेदी,1,महाशिवरात्रि,1,महेंद्र भटनागर,3,महेन्द्र देवांगन माटी,1,महेश कटारे,1,महेश कुमार गोंड हीवेट,2,महेश सिंह,2,महेश हीवेट,1,मानसून,1,मार्कण्डेय,1,मिलन चौरसिया मिलन,1,मिलान कुन्देरा,1,मिशेल फूको,8,मिश्रीमल जैन तरंगित,1,मीनू पामर,2,मुकेश वर्मा,1,मुक्तिबोध,1,मुर्दहिया,1,मृदुला गर्ग,1,मेराज फैज़ाबादी,1,मैक्सिम गोर्की,1,मैथिली शरण गुप्त,1,मोतीलाल जोतवाणी,1,मोहन कल्पना,1,मोहन वर्मा,1,यशवंत कोठारी,8,यशोधरा विरोदय,2,यात्रा संस्मरण,31,योग,3,योग दिवस,3,योगासन,2,योगेन्द्र प्रताप मौर्य,1,योगेश अग्रवाल,2,रक्षा बंधन,1,रच,1,रचना समय,72,रजनीश कांत,2,रत्ना राय,1,रमेश उपाध्याय,1,रमेश राज,26,रमेशराज,8,रवि रतलामी,2,रवींद्र नाथ ठाकुर,1,रवीन्द्र अग्निहोत्री,4,रवीन्द्र नाथ त्यागी,1,रवीन्द्र संगीत,1,रवीन्द्र सहाय वर्मा,1,रसोई,1,रांगेय राघव,1,राकेश अचल,3,राकेश दुबे,1,राकेश बिहारी,1,राकेश भ्रमर,5,राकेश मिश्र,2,राजकुमार कुम्भज,1,राजन कुमार,2,राजशेखर चौबे,6,राजीव रंजन उपाध्याय,11,राजेन्द्र कुमार,1,राजेन्द्र विजय,1,राजेश कुमार,1,राजेश गोसाईं,2,राजेश जोशी,1,राधा कृष्ण,1,राधाकृष्ण,1,राधेश्याम द्विवेदी,5,राम कृष्ण खुराना,6,राम शिव मूर्ति यादव,1,रामचंद्र शुक्ल,1,रामचन्द्र शुक्ल,1,रामचरन गुप्त,5,रामवृक्ष सिंह,10,रावण,1,राहुल कुमार,1,राहुल सिंह,1,रिंकी मिश्रा,1,रिचर्ड फाइनमेन,1,रिलायंस इन्फोकाम,1,रीटा शहाणी,1,रेंसमवेयर,1,रेणु कुमारी,1,रेवती रमण शर्मा,1,रोहित रुसिया,1,लक्ष्मी यादव,6,लक्ष्मीकांत मुकुल,2,लक्ष्मीकांत वैष्णव,1,लखमी खिलाणी,1,लघु कथा,288,लघुकथा,1340,लघुकथा लेखन पुरस्कार आयोजन,241,लतीफ घोंघी,1,ललित ग,1,ललित गर्ग,13,ललित निबंध,20,ललित साहू जख्मी,1,ललिता भाटिया,2,लाल पुष्प,1,लावण्या दीपक शाह,1,लीलाधर मंडलोई,1,लू सुन,1,लूट,1,लोक,1,लोककथा,378,लोकतंत्र का दर्द,1,लोकमित्र,1,लोकेन्द्र सिंह,3,विकास कुमार,1,विजय केसरी,1,विजय शिंदे,1,विज्ञान कथा,79,विद्यानंद कुमार,1,विनय भारत,1,विनीत कुमार,2,विनीता शुक्ला,3,विनोद कुमार दवे,4,विनोद तिवारी,1,विनोद मल्ल,1,विभा खरे,1,विमल चन्द्राकर,1,विमल सिंह,1,विरल पटेल,1,विविध,1,विविधा,1,विवेक प्रियदर्शी,1,विवेक रंजन श्रीवास्तव,5,विवेक सक्सेना,1,विवेकानंद,1,विवेकानन्द,1,विश्वंभर नाथ शर्मा कौशिक,2,विश्वनाथ प्रसाद तिवारी,1,विष्णु नागर,1,विष्णु प्रभाकर,1,वीणा भाटिया,15,वीरेन्द्र सरल,10,वेणीशंकर पटेल ब्रज,1,वेलेंटाइन,3,वेलेंटाइन डे,2,वैभव सिंह,1,व्यंग्य,2075,व्यंग्य के बहाने,2,व्यंग्य जुगलबंदी,17,व्यथित हृदय,2,शंकर पाटील,1,शगुन अग्रवाल,1,शबनम शर्मा,7,शब्द संधान,17,शम्भूनाथ,1,शरद कोकास,2,शशांक मिश्र भारती,8,शशिकांत सिंह,12,शहीद भगतसिंह,1,शामिख़ फ़राज़,1,शारदा नरेन्द्र मेहता,1,शालिनी तिवारी,8,शालिनी मुखरैया,6,शिक्षक दिवस,6,शिवकुमार कश्यप,1,शिवप्रसाद कमल,1,शिवरात्रि,1,शिवेन्‍द्र प्रताप त्रिपाठी,1,शीला नरेन्द्र त्रिवेदी,1,शुभम श्री,1,शुभ्रता मिश्रा,1,शेखर मलिक,1,शेषनाथ प्रसाद,1,शैलेन्द्र सरस्वती,3,शैलेश त्रिपाठी,2,शौचालय,1,श्याम गुप्त,3,श्याम सखा श्याम,1,श्याम सुशील,2,श्रीनाथ सिंह,6,श्रीमती तारा सिंह,2,श्रीमद्भगवद्गीता,1,श्रृंगी,1,श्वेता अरोड़ा,1,संजय दुबे,4,संजय सक्सेना,1,संजीव,1,संजीव ठाकुर,2,संद मदर टेरेसा,1,संदीप तोमर,1,संपादकीय,3,संस्मरण,730,संस्मरण लेखन पुरस्कार 2018,128,सच्चिदानंद हीरानंद वात्स्यायन,1,सतीश कुमार त्रिपाठी,2,सपना महेश,1,सपना मांगलिक,1,समीक्षा,847,सरिता पन्थी,1,सविता मिश्रा,1,साइबर अपराध,1,साइबर क्राइम,1,साक्षात्कार,21,सागर यादव जख्मी,1,सार्थक देवांगन,2,सालिम मियाँ,1,साहित्य समाचार,98,साहित्यम्,6,साहित्यिक गतिविधियाँ,216,साहित्यिक बगिया,1,सिंहासन बत्तीसी,1,सिद्धार्थ जगन्नाथ जोशी,1,सी.बी.श्रीवास्तव विदग्ध,1,सीताराम गुप्ता,1,सीताराम साहू,1,सीमा असीम सक्सेना,1,सीमा शाहजी,1,सुगन आहूजा,1,सुचिंता कुमारी,1,सुधा गुप्ता अमृता,1,सुधा गोयल नवीन,1,सुधेंदु पटेल,1,सुनीता काम्बोज,1,सुनील जाधव,1,सुभाष चंदर,1,सुभाष चन्द्र कुशवाहा,1,सुभाष नीरव,1,सुभाष लखोटिया,1,सुमन,1,सुमन गौड़,1,सुरभि बेहेरा,1,सुरेन्द्र चौधरी,1,सुरेन्द्र वर्मा,62,सुरेश चन्द्र,1,सुरेश चन्द्र दास,1,सुविचार,1,सुशांत सुप्रिय,4,सुशील कुमार शर्मा,24,सुशील यादव,6,सुशील शर्मा,16,सुषमा गुप्ता,20,सुषमा श्रीवास्तव,2,सूरज प्रकाश,1,सूर्य बाला,1,सूर्यकांत मिश्रा,14,सूर्यकुमार पांडेय,2,सेल्फी,1,सौमित्र,1,सौरभ मालवीय,4,स्नेहमयी चौधरी,1,स्वच्छ भारत,1,स्वतंत्रता दिवस,3,स्वराज सेनानी,1,हबीब तनवीर,1,हरि भटनागर,6,हरि हिमथाणी,1,हरिकांत जेठवाणी,1,हरिवंश राय बच्चन,1,हरिशंकर गजानंद प्रसाद देवांगन,4,हरिशंकर परसाई,23,हरीश कुमार,1,हरीश गोयल,1,हरीश नवल,1,हरीश भादानी,1,हरीश सम्यक,2,हरे प्रकाश उपाध्याय,1,हाइकु,5,हाइगा,1,हास-परिहास,38,हास्य,59,हास्य-व्यंग्य,78,हिंदी दिवस विशेष,9,हुस्न तबस्सुम 'निहाँ',1,biography,1,dohe,3,hindi divas,6,hindi sahitya,1,indian art,1,kavita,3,review,1,satire,1,shatak,3,tevari,3,undefined,1,
ltr
item
रचनाकार: सुरेश सर्वेद की कहानी - मनहरन भइया
सुरेश सर्वेद की कहानी - मनहरन भइया
http://lh4.ggpht.com/-to1dmPps6u0/ULGuatHAsYI/AAAAAAAAQGg/i68AgR7s5NA/image%25255B5%25255D.png?imgmax=800
http://lh4.ggpht.com/-to1dmPps6u0/ULGuatHAsYI/AAAAAAAAQGg/i68AgR7s5NA/s72-c/image%25255B5%25255D.png?imgmax=800
रचनाकार
https://www.rachanakar.org/2012/11/blog-post_9052.html
https://www.rachanakar.org/
https://www.rachanakar.org/
https://www.rachanakar.org/2012/11/blog-post_9052.html
true
15182217
UTF-8
Loaded All Posts Not found any posts VIEW ALL Readmore Reply Cancel reply Delete By Home PAGES POSTS View All RECOMMENDED FOR YOU LABEL ARCHIVE SEARCH ALL POSTS Not found any post match with your request Back Home Sunday Monday Tuesday Wednesday Thursday Friday Saturday Sun Mon Tue Wed Thu Fri Sat January February March April May June July August September October November December Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec just now 1 minute ago $$1$$ minutes ago 1 hour ago $$1$$ hours ago Yesterday $$1$$ days ago $$1$$ weeks ago more than 5 weeks ago Followers Follow THIS PREMIUM CONTENT IS LOCKED STEP 1: Share to a social network STEP 2: Click the link on your social network Copy All Code Select All Code All codes were copied to your clipboard Can not copy the codes / texts, please press [CTRL]+[C] (or CMD+C with Mac) to copy Table of Content