पूर्वांचल के श्रम लोकगीत

SHARE:

लोकगीत - कमल सिंह अँगना बटोरली भउजी हो बढ़इतिन हो ना। लचिआ गोबरवा बिनि लिअवतू हो ना। एक बन गइली हो लाची अवरू दुसरवा हो ना। लच...

lok geet

लोकगीत

- कमल सिंह

अँगना बटोरली भउजी हो बढ़इतिन हो ना।
लचिआ गोबरवा बिनि लिअवतू हो ना।
एक बन गइली हो लाची अवरू दुसरवा हो ना।
लचिआ तीसर बनवाँ गइआ चरवहवा हो ना।
गोबराहि बीनि ये लचिआ खाँची समुअवली हो ना।
राम लगिहों गइली तड़की पिअसिआ हो ना।
एक बन गइली हो लचिआ अवरू दूसरवाँ हो ना।
लचिआ तीसर बनवाँ ताके पोखरवा हो ना।
लउकहि के लउके हो लचिया गउवाँ के अरड़ियाँ हो ना।
लचिया चलि हो भइली गउवाँ के अरड़ियाँ हो ना।
एक चिरुवा पिअली हो लचिआ अवरू दूसरवाँ हो ना।
लचिआ तीसर चिरुआ रहि गइलय गरभवा हो ना।
गोबरहिं लेइ हो लचिआ घर के लवटली हो ना।
लचिआ जाइ सुतेली रंग महलिआ हो ना।
हरि जोति अइलय कुदारि मारी अइलय हो ना।
रामा बइठयल डेवढ़िआ मनवाँ मारी हो ना।
सबके त देखों ये धनियाँ भर से अँगनवाँ हो ना।
धनियाँ नाहीं रे लउकय लाची मोर बहिनियाँ हो ना।
लाची तोर बहिनियाँ ये राजा गरभे मातल हो ना।
राजा जाइ के सुतेली रंग महलिआ हो ना।
एतनी बचनियाँ हो धनियाँ से सुनहीं ना पवलय हो ना।
भइआ बसवा हो पइठी काँटे कइनियाँ हो राम।
एक सिटकुन मरलय ये भइआ अवरू दुसरवाँ हो ना।
लचिआ तीसरे में घूमें करवटिआ हो ना।
किआ तुहूँ भुललू ये बहिनी भइआ से भतिजवा हो ना।
बहिनी किआ तुहूँ भुललू गउवाँ के गोइड़वाँ हो ना।
नाहीं हम भुलली हो भइआ, भइआ से भतिजवा हो ना।
भइआ नाहीं भुलली गउवाँ के गोइड़वाँ हो ना।
अगना बटोरती भउजी बढ़इतिन हो ना।
लचिआ गोबरवा हो बिनि लेअवतू हो ना।
एक वन गइली हो भइआ अवरु दुसरवाँ हो ना।
भइआ तीसरे बनवाँ गइआ चरवहवा हो ना।
गोबरा हि बीनी हो भइआ खाँची समुअवती हो ना।
भइआ लागी गइली तड़की पिअसिआ हो ना।
पोखरा के भीटे भइआ तकली ताल पोखरवा हो ना।
भइआ कतहूँ ना लउकय ताल पोखरवा हो ना।
लउकहि के लउकय भइआ गउवाँ के अरड़ियाँ ना।
भइआ चली हो भइली गउवाँ के अरड़ियाँ हो ना।
एक चिरुआ पिअली हो भइआ अवरू दुसरवाँ हो ना।
भइआ तीसर चिरुआ रहि गइलय गरभवा हो ना।
जऊँ तोरे लचिआ हो बछरू जनमिहय हो ना।
लचिआ सोनवाँ के मढ़इबय उनकर खुरवा हो ना।
जऊँ तोरे लचिआ रे बेटवा जनमिहैं हो ना।
लचिआ लुगरी पहिराई घर निसरबय हो ना।
जब तोरे लचिआ रे बछरू जनमिहय हो ना।
लचिआ सोनवाँ के बनवइबय उनकर पगहा हो ना।
लचिआ सोनवाँ के गड़इबय उनकर खुटवा हो ना।
जऊँ तोरे लचिआ रे बेटवा जनमिहय हो ना।
लचिआ देसवा से तोहके निसरबय हो ना।
          १८
जइसे तलवा में लड़ेइआ चमकय ननदी।
अरे ओइसे चमकय घरवाँ में ससुरुआ हमरी ननदी।
जइसे बदरवा में बिजुलिआ चमकय ननदी,
अरे ओइसे चमके घरवा में भसुरुआ हमरी ननदी।
जइसे जंगलवा में हरिनवाँ छरके ननदी।
अरे ओइसे छरके घरवाँ में देवरवा, छोटी ननदी।
तीसिआ के तेलवा जरे हो छोटी ननदी,
अरे ओइसे जरे घरवाँ में ससुइआ, छोटी ननदी।
जइसे तउवा पर रोटिआ फुले ननदी,
अरे ओइसे फूले घरवाँ में जेठनियाँ, छोटी ननदी।
जइसे जंगलवा में बिछिआ टुपके ननदी,
अरे ओइसे टुपके घरवाँ में ननदिआ, छोटी ननदी ।।
          १९
खोरी में कटोरी रस बोरी छोटी ननदी।
ससुरू जी अइलय अनवइवा छोटी ननदी।
ससुरू के संगवाँ नाहीं जाबय छोटी ननदी।
अरे घुंघटा कढ़त दिनवाँ बितिहय छोटी ननदी।
खोरी में कटोरी रस बोरी छोटी ननदी।
अरे भसुरू जी अइलय अनवइवा छोटी ननदी।
अरे भसुरू के संगवाँ नाहीं जाबय छोटी ननदी।
अरे घुंघटा कढ़त दिनवाँ बितिहय छोटी ननदी।
खोरी में कटोरी रस बोरी छोटी ननदी।
अरे देवरू जे अइलय अनवइवा छोटी ननदी।
देवरू के संगवाँ नाहीं जाबय छोटी ननदी।
चिकारिआ करत छिनवाँ बितिहय छोटी ननदी।
खोरी में कटोरी रस बोरी छोटी ननदी।
सइयाँ जी अइलय अनवइवा छोटी ननदी।
सइयाँ जी के संङवाँ हम जाब छोटी ननदी।।
          २०
पातर बेलना पातर बेलवइवा दिल घवराई हो गइलय।
पातर ससुरू बइठय जेवनरवाँ दिल घबराई हो गइलय।
दस ही खास पाँच भगई चोरावई दिल घवराई हो गइलय।
पातर भसुरू बइठय जेवनरवाँ दिल घबराई हो गइलय।
दस ही खास बीस भगई चोरावई दिल घबराई हो गइलय।
पातर देवरू बइठय जेवनरवाँ दिल घबराई हो गइलय।
बीस ही खास पचीस भगई चोराबई दिल घबराई हो गइलय।
पातर सइयाँ बइठल जेवनरवाँ दिल घबराई हो गइलय।
पचास ही खास पचहत्तर भगई चोरावई दिल घबराई हो गइलय।
पातर वेलना पातर बेलवइया दिल घवराई हो गइलय।।
          २१
कोरी दहेड़िआ ये सासु दहिआ रे जमवली,
अमृत नावेली जोरनवाँ ये मुरली।
अपने त खाली सासु झूरी-झुरी दहिआ,
हमके परोसे पानी पातर ये मुरली।
अपने त जाली सासू गउवाँ के गोइड़वाँ।
हमके भेजावे जमुना पार ये मुरली।
जात की बेरियाँ घुठिआ भर पनियाँ,
आवत के जमुनवाँ अवगाहैं मुरली।
तोहके हम देबय केवटा हाथ के कंगनवाँ,
तोहरे सुहइआ जोगे हार मुरली।
हमके उतारा जमुना पार मुरली।
अगिआ लगइबय सँवरो हाँथ के मुनरिआ,
समुन्नर बहइबय तोहरो हार मुरली।
तोहके खिअइबय सँवरों रोहुआ मछरिआ,
रतिआ खेलइबय झंझीर मुरली।
अगिआ लगइबय केवटा रोहुआ रे मछरिआ,
गंगा बहइबय तोर झंझीर मुरली।
जाहू न केवटा कटोरी लेइ आअरे,
जब तक केवटा कटोरी आने गइले मुरली।
कछड़वाँहि मारि पार उतरली मुरली।
जऊँ मईं जनती सँवरो एतना बुधिआ छेरबू,
पकड़ी इजतिआ तोहरी भड़ती मुरली।।
          २२
हमके जाये दो नइहरवाँ, हमरे बारे बलमुआँ ना।
छठे लड़िका हो लिअइबय, हमरे बारे बलमुआँ ना।
कइसे-कइसे हो लिअइबू, हमरी बारी धनिअवाँ ना।
दुई के गोदिआँ हो लेअइबय, दुइ के अँगुरी हो धरइबय।
दुई के कन्हवाँ हो बइठइबय, हमरे बारे बलमुआँ ना।
हमके जाये दा हो नइहरवाँ, हमरे वारे बलमुआँ ना।
कइसे-कइसे हो खिअइबू, हमरी बारी धनिअवाँ ना।
दुई दुधवा हो पिअइबय, दुई के भतवा हो खिअइबय,
दुई के रोटिआ हों खिअइबय, हमरे बारे बलमुआँ ना।
कहवाँ-कहवाँ हो रखबू हमरी बारी धनिअवाँ ना।
दुई के कोठवा हो उठइबय, दुई के खपड़ा हो छवइबय,
दुई के मड़ई हो छवइबय हमरी बारी धनिअवाँ ना।
कइसे करबू हो बिअहवा हमरी बारी धनिअवाँ ना।
दुई के उढ़री हो लिअइबय, दुइ के करबय हो सगइया,
दुई के करबय हो बिअहवा हमरी बारी धनिअवाँ ना।।
          २३
खटिआ ले उठि रे सासु मचिआ रे बइठली हो राम।
उठू-उठू सरधा हो झारा घर-अंगनवाँ हो राम।
अंगना झारत सरधा छूटेला अचरवा हो राम।
छाती तोर देखों ये सरधा मारे ले हिलोरवा हो राम।
सावन महिनवाँ ये सासू होत बा कजरिआ हो राम।
ओही धहवाँ ये सासू मरेले संवरिआ हो राम।
एतनी बचनियाँ ये सासू सुनहीं ना पवली हो राम।
पुतवा ही आगे लइआ हो लगवली हो राम।
तोहरी तिरिअवा ये बचवा करेले जबबवा हो राम।
एतनी बचनियाँ हो राजा सुनहीं ना पवलय।
बसवा पइसी काटे सिटकुनियाँ हो राम।
जिनी हमके मारा राजा जिनि गरिआवा हो राम।
देसवा पइसी भिखिआ मंगबय हो राम।
एक हाथे लिहली सरधा गोदी के बलकवा हो राम।
एक हाथे फटही लुगरिआ हो राम।
एक वन गइली सरधा अवरु दुसर वन हो राम।
तीसर बनवाँ लागेले पिअसिआ हो राम।
ललना सुताई सरधा पानी लेवे गइली हो राम।
जलवा में से निसरेले राघो मछलिआ हो राम।
ललना लीली जल पइठली हो राम।
रोवेली सरधा रे लट धुनि केसिआ हो राम।
हमरो ललनवाँ रे काई होइ गइलय हो राम।
जिनि रोवा सरधा लट धुनि केसिआ हो राम।
तोहरो ललनवाँ ये सरधा राधो लीलि गइली हो राम।
एक वन गइली सरधा अवरु दुसरवाँ हो राम।
तीसर वनवाँ भेटे ननद गऊँवाँ हो राम।
गलिआँ की गलिआँ रोवेले सरधवा हो राम।
केहू रे रखि चेरिआ केहू लउड़िआ हो राम।
घर में से निसरेली पतरी ननदिआ हो राम।
हक रखब चेरिआ से अवरू लउड़िआ हो राम।
खाये के देबय चेरिआ कनवाँ से खुदिआ हो राम।
पहिरे के देबय चेरिआ फटही लुगरिआ हो राम।
सुतहीं के देबय चेरिआ टुटही खटिअवा हो राम।।
          २४
मचिआँ बइठल नरसिंह के भाई हो ना।
हम हो जइबय अपने ससुररिआँ हो ना।
बोलला त बोलला नरसिंह फिर मत बोलिहा हो ना।
गजवाँहि बजवाँ करबय तोर बिअहवा हो ना।
मचिआँहि बइठल नरसिंह के भउजी हो ना।
हम हो जइबय अपने ससुररिआँ हो ना।
कहला त कहला नरसिंह फिरि जिनि कहिहा हो ना।
नरसिंह गजवाँहिं तोर बजवाँ करबय बिअहवा हो ना।
मचिआँहि बइठल नरसिंह के बहिनी हो ना।
बहिनी हम जइबय अपने ससुररिआँ हो ना।
कहला त कहला नरसिंह फिरि जिनि कहिहा हो ना।
नरसिंह गजवाँ बजवाँ करबय तोर बिअहवा हो ना।।
          २५
एक ही रजवा के सात ठे बिटिअवा,
तिनके पीछे चनना बहिनियाँ हो राम।
सात भइआ मिलि -जुलि चलले वन अहेरवाँ हो राम।
तिनके पीछे लगलीं चनना बहिनियाँ हो राम।
फिरि-फिरि चला तू चनना बहिनियाँ हो राम।
तोहके लिअइबय सुरुजू हरवा हो राम।
एतनी बचनियाँ चनना सुनहीं ना पवली हो राम।
चनना घर के लवटी गइली हो राम।
अंगना बटोरत चनना बिटिअवा हो राम।
परि गइली सासू के नजरिआ हो राम।
किआ तू लुबुधलू चनना गउवाँ के गोइड़वाँ हो राम।
किआ लुबुधलू गउवाँ के गोइड़वाँ हो राम।
नाहीं लुबुधली ये सासू गउवाँ के गोइड़वाँ हो राम।
तोहरी बचनियाँ चनना हम नाहीं मनबय हो राम।
तोसे लेबय धरमी किरिअवा हो राम।
बाटे के चलत बटोहिआ हित भइआ हो राम।
अरे हमरो सनेस लेले जइहा हो राम।
अरे हमरो सनेस हमरे बाबा समुझइहा हो राम।
तोरी बेटी परल धरम किरिअवा हो राम।
एतनी बचन बाबा सुनहीं ना पवलय हो राम।
धावल धूपल अइलय कोहरा दुअरवाँ हो राम।
सूतल बाड़ा कि जागल कोहरा भइआ हो राम।
अरे गढ़ी देता धरमी करहिआ हो राम।
बाटे के चलत बटोहिआ हित भइआ हो राम।
अरे हमरो सनेस हमरे भइआ समुझइहा हो राम।
अरे तोरी बहिनी धरम किरिअवा हो राम।
एतनी बचन भइआ सुनहीं ना पवलय हो राम।
धावल धूपल गइलय तेलिआ घरवाँ हो राम।
अरे देई देता धरम के तेलवा हो राम।
ऊपराहि बइठलय नरहर सब लोगवा हो राम।
अरे नीचवाँ ससुर सब लोगवा हो राम।
तेही बीचे बोझल धरमी करहिआ हो राम।
जस-जस करहिआ के ऊपर अइली हो राम।
तस-तस भाई सुरुजू के दुधवा चढ़वली हो राम।
जऊँ चनना हो धरम हारी जइबू हो राम।
अरे काटी-कूटी फेंकब दरिअउवा हो राम।
जऊँ तुहुँ चनना धरम जीति जइबू हो राम।
डोलवा फनइबय नइहर जइबू हो राम।
एतनी बचन बाबा बोलहीं ना पवलय हो राम।
चनना तब तक जीति गइली हो राम।
          २६
पुरुब नइहरवाँ जइबय हो राजा।
सासु जी की चोरी-चोरी टिकवा गढ़वली।
ननद चुगुलिनियाँ लइआ लगावय,
देवर हरमुनियाँ गाना सुनावय,
करेजा वाला बालम हँसके बोलावय।
पुरुब नइहरवाँ जइबय हो राजा।
(सब गहना लगाकर बढ़ाना है)
         २७
निबिआ झरेले पतइआ बालम के अंगने
टिकवा मोर टुटि गइलय गवनवाँ कइसे जाब,
सखिआ मारेली मेहनवाँ गवनवाँ कइसे जाब।
तिलड़ी मोर टूटि गइलय गवनवाँ कइसे जाब।
ककनी मोरि टूटि गइलय गवनाँ कइसे जाब।
सखिआ मारेली मेहनवाँ गवनवाँ कइसे जाब।
          २८
कपरा पर लिहले छितनियाँ हो महुआ बीने जाब।
महुवा के रस चूवे वदन पर हो महुआ बीने जाब।
केकरा के धइले आँत जरिआ हो केकरा के बोखार।
केकरा के भइलीं रतउन्हीं हो दिन सूझे न रात।
सासू के धइली आँत जरिआ हो ननदा के बोखार।
सइयाँ के भइली रतउन्हीं हो दिन सूझे न रात।
केकरा के करो जउरिआ हो केकरा के बखीर।
केकरा के काढ़ो कचउड़ी हो दिन सूझे न रात।
सासु के करो जउरिआ हो ननदा बखीर।
सइयाँ के करों कचउड़ी हो दिन सूझे न रात।
          २९
इ टीकवा हमरे नइहर के निसानी,
टीकवा के गइली हो मोरी ननदा चोराय।
नाहीं अन नीक लागे, तीत लागे पानी,
चढ़ली जवनियाँ तेजब जिन्दगानी ।।टेक।।
(सब गहना लगाकर गाना है।)
          ३०
रुनझुन बाजेले हो सिकड़िआ पिआ परदेसवाँ गइलय ना।
जऊँ तुहूँ ये पिआ परदेसवाँ जइबा ना,
अपने भइआ के हो बोलाइ के हम नइहरवाँ जइबय ना।
जऊँ तुहूँ ये धन नइहरवाँ लइबू ना,
जेतनी लागल हे रूपइआ ओतनी देइके जइहा ना।
जऊँ तुहूँ पिआ परदेसवाँ जइहा ना,
जइसन बाबा घरवाँ रहली बइसन कइके जइहा ना।।
          ३१
तोहके मईं देबों धोबिआ चनवाई की दलिआ,
धोऊ रे धोबिआ डीह बाबा कई पगरिआ धोउ रे धोबिआ।
गंगा में धोइहा जमुनवाँ फरिचइहा लवंग की डरिआ,
धोबी झुरइहा पगरिआ लवंग की डरिआ।
तोहके मई देबय धोबिआ चनवाँ की दलिआ,
धौऊ रे धोबिआ सितला मइआ कई चुनरिआ धोऊ रे धोबिआ
गंगा में धोइहा जमुनवाँ फरिचइहा लवंग की डरिआ,
धोबी झुरइहा चुनरिआ लवंग की डरिआ।।
          ३२
परदेसिआ हो बलमुआँ जेवना जेई हो लेता ना।
कइसे के जेइ धन तोहरो जेवनवाँ,
कलकतिआ से नजरिआ लड़वले बाटू ना।
परदेसिआ रे बलमुआँ गेड़ुवा पी रे लेता ना।
कइसे के पिहीं धन तोहरो गेड़ु अवा,
परदेसिआ से नजरिआ लड़वले बाटू ना।
परदेसिआ हो बलमुआँ बिरवा कुच हो लेता ना।
कइसे के कूँची धन तोहरो बिरउवा,
लूंगी वाले से नजरिआ लड़वले बाटू ना।
परदेसिआ रे बलमुआ सेजिआ सोई हो लेता ना।
कइसे के सोई धन तोहरो सेजरिआ,
गउटी वाले से नजरिआ लड़वले बाटू ना।।
          ३३
एही नगरिआ के धनि बसवरिआ,
अरे कवन नगर के डोमिनियाँ ये बालम।
गलिआ के गलिआ रे घूमे ले डोमिनियाँ,
अरे केइ लीहें लाली-लाली बेनियाँ ये बालम।
घर में से निसरेले पतरी तिरिअवा,
अरे हम लेबय तोहरी लाल बेनियाँ ये बालम।
तोहरे नगरिआँ हम नाहीं अइबय सँवरों हो,
अरे तोर रजवा हउवय छिनार ये बालम।
एक गोड़ बहरे रे एक गोड़ भीतर रे,
अरे रजवा धरेले दाहिन बहियाँ ये बालम।
छोडु-छोड़ु रजवा रे मोरी दाहिनी बहियाँ
मेरे सूतल बलकवा घरवाँ छोड़ली ये बालम।।
          ३४
कवन कसूर हम बाबा के कइली कि,
बरवा खोजेल हरवहवा ये बाबू जी।
दिन भर हरवाही करे सँझिया के घरे आवे,
हमहूँ के पवना देखावे हमरे बाबू जी।
कवन कसूर हम बाबा के कइली कि,
बरवा खोजेल हरवहवा ये बाबू जी,
दिन भर हरवाही करे सँझिया के घरे आवे,
हमहूँ से गोरू छनवावे हमरे बाबू जी।
कवन कसूर हम करइली हमरे बाबू जी कि,
बरवा खोजेला पढ़वइवा हमरे बाबू जी।
दिन भर पढ़ाई करे सँझिया के घरे आवे,
हमहूँ से कमल चलवावे हमरे बाबू जी।
          ३५
हमरे बाबा के गइआ रे बछरुआ,
गोइयाँ हम गोबिन बछरू चराई ना।
अरे का तुहूँ गोबिन रे बछरू चरावेला,
गोबिन नान्हें की मिलनियाँ जाले ससुररियाँ ना।
बछरू जो बान्हें बेला बबुर तर,
गोबिन झपटी पकड़े डोली बसवा ना,
छोड़-छोड़ गोबिन मोर डोली बसवा,
गोबिन देखि लीहें ससुरे के लोगवा ना।
जऊँ तुहूँ जालू रनियाँ अपने ससुरवाँ,
धनियाँ हमके तू का कहि जालू ना।
उतरत अषढ़वा गोबिन चढ़त सवनवाँ,
गोबिन जोगिआ के भेष धइके अइहा ना।
उतरत अषाढ़ गोबिन चढ़त सवनवाँ,
गोबिन जोगिआ के भेष धइके अइलय ना।
मचिअहिं बइठल सासु बढ़इतिन,
सासु जोगिआ के भिच्छा देइ आवा ना।
तर कइली मुँगवा उपर तिल चाउर,
जोगिआ के भिच्छा देवे चलली ना।
गुड़ही खेलत तुहूँ छोटकी ननदिआ,
जोगिआ के भिच्छा नांइ आवा ना।
तर कइली मुँगवा उपर तिल चाउर,
गोइयाँ जोगिआ के भिच्छा डाले जाली ना।
किआ तोरे बहुआ रे भइया रे भतिजवा,
किया तोरे नान्हें के मिलनियाँ ना।
नाहीं मोरे सासु से भइआ रे भतिजवा,
अरे नाही मोरे नान्हें के मिलनवाँ ना।
हमरे हि बाबा के गइआ के बछरुआ,
सासु हम गोबिन बछरू चराई ना।।
          ३६
गोइयाँ खेलो कजरी सावन की रइनियाँ ना।
घर से निकले सबके चोरी रिमझिम बरसे चारी ओरी,
गोइयाँ धीरे चलो बाजे पयजनियाँ ना।
छम-छम पैजन कीन्हों सोर घर से पकड़ा हमके चोर,
गोइयाँ लेगइल दीहल आर की झुलनियाँ ना।
खेलू चौघट में कजरिआ, छोटे सइयाँ की सेजरिया।
गोइयाँ लाई चुगुली सइयाँ से जेठनियाँ ना।
सइयाँ चौघट भीतर अइलन गुस्सा होइके मारे धवलन,
ओ तो कान पकड़के लटके हम तो हाथ पकड़ के झटके,
गोइयाँ सइयाँ घर में खाये ढुनमुनियाँ ना।
करूँ पंचों में सोर हमरा सइयाँ है कमजोर,
गोइयाँ गोरी के ना मानेला कहनवाँ ना।।
          ३७
जुआ खेलेला जुआरी सारी रतियाँ ना।
सारी रतिआ ना बरहो मसिआ ना,
जुआ खेलेला जुआरी बरहो मसिआ ना।
एक दिन जूआ गइले हार घर में होखे लागल मार,
धन उतार देतू माथे के टिकुलिआ ना।
एक दिन जूआ गइले जीत घर में होखे लागल गीत
धन पहिर लेतू माथे के टिकुलिआ न।
एक दिन जूआ गइले हार घर में होखे लागल मार,
धन उतार देतू गरे के हरउआ ना।
एक दिन जूआ गइले जीत घर में होखे लागल गीत
धन पहिर हो लेतू आपन हरउवा ना।
जूआ खेलेला जुआरी सारी रतियाँ ना।।
          ३८
सखिआ आग लगी किसमतिआ,
पिअवा मिलले जुआरी ना।
टिकवा बेचि के जूआ खेलि आवे,
नथिआ बेचि सराब ।।सखिआ.।।
हरवा बेचि के जूआ खेलि आवे,
हसुली बेचि सराब ।।सखिआ.।।
ककनी बेचि के जूआ खेलि आवे,
बंगुरी बेचि सराब।।सखिआ.।।
चुनरी बेचि के जूआ खेलि आवे,
चोलिआ बेचि सराब।।सखिआ.।।
          ३९
सइयाँ हमरे नित नगरिआ,
तजि नौकरिआ सावन में।
छयला हर घड़ी पर साड़ी चोली पहिर चली मुलतानी,
झिनवा झुंमु-झुंमु फन काढ़े लेत लहरिआ सावन में ।।टेक।।
आँगन में बरसत रहल बिजुरिआ ओढ़े धानी रंग चुनरिआ।
लेत लहरिआ सावन में ।।टेक।।
          ४०
जाके सखा किये चतुराई गेंद गिराई पानी में,
सिधरी कहे सुना मोरे भाई, मांग के टिकवा हम बनि जाई
सिधरी साधे सब गहनवाँ जात गहनवाँ पानी में।।टेक।।
टेंगना कहे सुना मोरे भाई नाक के नथिआ हम बन जाई,
टेंगना साधे सब गहनवाँ जात गवनवाँ पानी में ।।टेक।।
सिंही कहे सुनो मोरे भाई गले के सिकड़ी हम बन जाई,
सिंही साधे सब गहनवाँ जात गवनवाँ पानी में।
सउरी कहे सुनो मोरे भाई हाथ कंगन हम बन जाई,
सउरी साधे सब गहनवाँ जात गवनवाँ पानी में ।।टेक।।
+>

(टीडीआईएल के हिन्दी कार्पोरा से साभार)

COMMENTS

BLOGGER: 1
  1. कमल जी ने बहुत ही मेहनत से इन गीतों को जुटाया एवं इन्टरनेट पर लाकर उन्हें अमर बना दिया। इसके लिये उन्हें साधुवाद !

    अन्तरजाल का इससे बढ़िया क्या उपयोग हो सकता है?

    जवाब देंहटाएं
रचनाओं पर आपकी बेबाक समीक्षा व अमूल्य टिप्पणियों के लिए आपका हार्दिक धन्यवाद.

स्पैम टिप्पणियों (वायरस डाउनलोडर युक्त कड़ियों वाले) की रोकथाम हेतु टिप्पणियों का मॉडरेशन लागू है. अतः आपकी टिप्पणियों को यहाँ प्रकट होने में कुछ समय लग सकता है.

नाम

 आलेख ,1, कविता ,1, कहानी ,1, व्यंग्य ,1,14 सितम्बर,7,14 september,6,15 अगस्त,4,2 अक्टूबर अक्तूबर,1,अंजनी श्रीवास्तव,1,अंजली काजल,1,अंजली देशपांडे,1,अंबिकादत्त व्यास,1,अखिलेश कुमार भारती,1,अखिलेश सोनी,1,अग्रसेन,1,अजय अरूण,1,अजय वर्मा,1,अजित वडनेरकर,1,अजीत प्रियदर्शी,1,अजीत भारती,1,अनंत वडघणे,1,अनन्त आलोक,1,अनमोल विचार,1,अनामिका,3,अनामी शरण बबल,1,अनिमेष कुमार गुप्ता,1,अनिल कुमार पारा,1,अनिल जनविजय,1,अनुज कुमार आचार्य,5,अनुज कुमार आचार्य बैजनाथ,1,अनुज खरे,1,अनुपम मिश्र,1,अनूप शुक्ल,14,अपर्णा शर्मा,6,अभिमन्यु,1,अभिषेक ओझा,1,अभिषेक कुमार अम्बर,1,अभिषेक मिश्र,1,अमरपाल सिंह आयुष्कर,2,अमरलाल हिंगोराणी,1,अमित शर्मा,3,अमित शुक्ल,1,अमिय बिन्दु,1,अमृता प्रीतम,1,अरविन्द कुमार खेड़े,5,अरूण देव,1,अरूण माहेश्वरी,1,अर्चना चतुर्वेदी,1,अर्चना वर्मा,2,अर्जुन सिंह नेगी,1,अविनाश त्रिपाठी,1,अशोक गौतम,3,अशोक जैन पोरवाल,14,अशोक शुक्ल,1,अश्विनी कुमार आलोक,1,आई बी अरोड़ा,1,आकांक्षा यादव,1,आचार्य बलवन्त,1,आचार्य शिवपूजन सहाय,1,आजादी,3,आत्मकथा,1,आदित्य प्रचंडिया,1,आनंद टहलरामाणी,1,आनन्द किरण,3,आर. के. नारायण,1,आरकॉम,1,आरती,1,आरिफा एविस,5,आलेख,4288,आलोक कुमार,3,आलोक कुमार सातपुते,1,आवश्यक सूचना!,1,आशीष कुमार त्रिवेदी,5,आशीष श्रीवास्तव,1,आशुतोष,1,आशुतोष शुक्ल,1,इंदु संचेतना,1,इन्दिरा वासवाणी,1,इन्द्रमणि उपाध्याय,1,इन्द्रेश कुमार,1,इलाहाबाद,2,ई-बुक,374,ईबुक,231,ईश्वरचन्द्र,1,उपन्यास,269,उपासना,1,उपासना बेहार,5,उमाशंकर सिंह परमार,1,उमेश चन्द्र सिरसवारी,2,उमेशचन्द्र सिरसवारी,1,उषा छाबड़ा,1,उषा रानी,1,ऋतुराज सिंह कौल,1,ऋषभचरण जैन,1,एम. एम. चन्द्रा,17,एस. एम. चन्द्रा,2,कथासरित्सागर,1,कर्ण,1,कला जगत,113,कलावंती सिंह,1,कल्पना कुलश्रेष्ठ,11,कवि,2,कविता,3239,कहानी,2360,कहानी संग्रह,247,काजल कुमार,7,कान्हा,1,कामिनी कामायनी,5,कार्टून,7,काशीनाथ सिंह,2,किताबी कोना,7,किरन सिंह,1,किशोरी लाल गोस्वामी,1,कुंवर प्रेमिल,1,कुबेर,7,कुमार करन मस्ताना,1,कुसुमलता सिंह,1,कृश्न चन्दर,6,कृष्ण,3,कृष्ण कुमार यादव,1,कृष्ण खटवाणी,1,कृष्ण जन्माष्टमी,5,के. पी. सक्सेना,1,केदारनाथ सिंह,1,कैलाश मंडलोई,3,कैलाश वानखेड़े,1,कैशलेस,1,कैस जौनपुरी,3,क़ैस जौनपुरी,1,कौशल किशोर श्रीवास्तव,1,खिमन मूलाणी,1,गंगा प्रसाद श्रीवास्तव,1,गंगाप्रसाद शर्मा गुणशेखर,1,ग़ज़लें,550,गजानंद प्रसाद देवांगन,2,गजेन्द्र नामदेव,1,गणि राजेन्द्र विजय,1,गणेश चतुर्थी,1,गणेश सिंह,4,गांधी जयंती,1,गिरधारी राम,4,गीत,3,गीता दुबे,1,गीता सिंह,1,गुंजन शर्मा,1,गुडविन मसीह,2,गुनो सामताणी,1,गुरदयाल सिंह,1,गोरख प्रभाकर काकडे,1,गोवर्धन यादव,1,गोविन्द वल्लभ पंत,1,गोविन्द सेन,5,चंद्रकला त्रिपाठी,1,चंद्रलेखा,1,चतुष्पदी,1,चन्द्रकिशोर जायसवाल,1,चन्द्रकुमार जैन,6,चाँद पत्रिका,1,चिकित्सा शिविर,1,चुटकुला,71,ज़कीया ज़ुबैरी,1,जगदीप सिंह दाँगी,1,जयचन्द प्रजापति कक्कूजी,2,जयश्री जाजू,4,जयश्री राय,1,जया जादवानी,1,जवाहरलाल कौल,1,जसबीर चावला,1,जावेद अनीस,8,जीवंत प्रसारण,141,जीवनी,1,जीशान हैदर जैदी,1,जुगलबंदी,5,जुनैद अंसारी,1,जैक लंडन,1,ज्ञान चतुर्वेदी,2,ज्योति अग्रवाल,1,टेकचंद,1,ठाकुर प्रसाद सिंह,1,तकनीक,32,तक्षक,1,तनूजा चौधरी,1,तरुण भटनागर,1,तरूण कु सोनी तन्वीर,1,ताराशंकर बंद्योपाध्याय,1,तीर्थ चांदवाणी,1,तुलसीराम,1,तेजेन्द्र शर्मा,2,तेवर,1,तेवरी,8,त्रिलोचन,8,दामोदर दत्त दीक्षित,1,दिनेश बैस,6,दिलबाग सिंह विर्क,1,दिलीप भाटिया,1,दिविक रमेश,1,दीपक आचार्य,48,दुर्गाष्टमी,1,देवी नागरानी,20,देवेन्द्र कुमार मिश्रा,2,देवेन्द्र पाठक महरूम,1,दोहे,1,धर्मेन्द्र निर्मल,2,धर्मेन्द्र राजमंगल,1,नइमत गुलची,1,नजीर नज़ीर अकबराबादी,1,नन्दलाल भारती,2,नरेंद्र शुक्ल,2,नरेन्द्र कुमार आर्य,1,नरेन्द्र कोहली,2,नरेन्‍द्रकुमार मेहता,9,नलिनी मिश्र,1,नवदुर्गा,1,नवरात्रि,1,नागार्जुन,1,नाटक,152,नामवर सिंह,1,निबंध,3,नियम,1,निर्मल गुप्ता,2,नीतू सुदीप्ति ‘नित्या’,1,नीरज खरे,1,नीलम महेंद्र,1,नीला प्रसाद,1,पंकज प्रखर,4,पंकज मित्र,2,पंकज शुक्ला,1,पंकज सुबीर,3,परसाई,1,परसाईं,1,परिहास,4,पल्लव,1,पल्लवी त्रिवेदी,2,पवन तिवारी,2,पाक कला,23,पाठकीय,62,पालगुम्मि पद्मराजू,1,पुनर्वसु जोशी,9,पूजा उपाध्याय,2,पोपटी हीरानंदाणी,1,पौराणिक,1,प्रज्ञा,1,प्रताप सहगल,1,प्रतिभा,1,प्रतिभा सक्सेना,1,प्रदीप कुमार,1,प्रदीप कुमार दाश दीपक,1,प्रदीप कुमार साह,11,प्रदोष मिश्र,1,प्रभात दुबे,1,प्रभु चौधरी,2,प्रमिला भारती,1,प्रमोद कुमार तिवारी,1,प्रमोद भार्गव,2,प्रमोद यादव,14,प्रवीण कुमार झा,1,प्रांजल धर,1,प्राची,367,प्रियंवद,2,प्रियदर्शन,1,प्रेम कहानी,1,प्रेम दिवस,2,प्रेम मंगल,1,फिक्र तौंसवी,1,फ्लेनरी ऑक्नर,1,बंग महिला,1,बंसी खूबचंदाणी,1,बकर पुराण,1,बजरंग बिहारी तिवारी,1,बरसाने लाल चतुर्वेदी,1,बलबीर दत्त,1,बलराज सिंह सिद्धू,1,बलूची,1,बसंत त्रिपाठी,2,बातचीत,2,बाल उपन्यास,6,बाल कथा,356,बाल कलम,26,बाल दिवस,4,बालकथा,80,बालकृष्ण भट्ट,1,बालगीत,20,बृज मोहन,2,बृजेन्द्र श्रीवास्तव उत्कर्ष,1,बेढब बनारसी,1,बैचलर्स किचन,1,बॉब डिलेन,1,भरत त्रिवेदी,1,भागवत रावत,1,भारत कालरा,1,भारत भूषण अग्रवाल,1,भारत यायावर,2,भावना राय,1,भावना शुक्ल,5,भीष्म साहनी,1,भूतनाथ,1,भूपेन्द्र कुमार दवे,1,मंजरी शुक्ला,2,मंजीत ठाकुर,1,मंजूर एहतेशाम,1,मंतव्य,1,मथुरा प्रसाद नवीन,1,मदन सोनी,1,मधु त्रिवेदी,2,मधु संधु,1,मधुर नज्मी,1,मधुरा प्रसाद नवीन,1,मधुरिमा प्रसाद,1,मधुरेश,1,मनीष कुमार सिंह,4,मनोज कुमार,6,मनोज कुमार झा,5,मनोज कुमार पांडेय,1,मनोज कुमार श्रीवास्तव,2,मनोज दास,1,ममता सिंह,2,मयंक चतुर्वेदी,1,महापर्व छठ,1,महाभारत,2,महावीर प्रसाद द्विवेदी,1,महाशिवरात्रि,1,महेंद्र भटनागर,3,महेन्द्र देवांगन माटी,1,महेश कटारे,1,महेश कुमार गोंड हीवेट,2,महेश सिंह,2,महेश हीवेट,1,मानसून,1,मार्कण्डेय,1,मिलन चौरसिया मिलन,1,मिलान कुन्देरा,1,मिशेल फूको,8,मिश्रीमल जैन तरंगित,1,मीनू पामर,2,मुकेश वर्मा,1,मुक्तिबोध,1,मुर्दहिया,1,मृदुला गर्ग,1,मेराज फैज़ाबादी,1,मैक्सिम गोर्की,1,मैथिली शरण गुप्त,1,मोतीलाल जोतवाणी,1,मोहन कल्पना,1,मोहन वर्मा,1,यशवंत कोठारी,8,यशोधरा विरोदय,2,यात्रा संस्मरण,31,योग,3,योग दिवस,3,योगासन,2,योगेन्द्र प्रताप मौर्य,1,योगेश अग्रवाल,2,रक्षा बंधन,1,रच,1,रचना समय,72,रजनीश कांत,2,रत्ना राय,1,रमेश उपाध्याय,1,रमेश राज,26,रमेशराज,8,रवि रतलामी,2,रवींद्र नाथ ठाकुर,1,रवीन्द्र अग्निहोत्री,4,रवीन्द्र नाथ त्यागी,1,रवीन्द्र संगीत,1,रवीन्द्र सहाय वर्मा,1,रसोई,1,रांगेय राघव,1,राकेश अचल,3,राकेश दुबे,1,राकेश बिहारी,1,राकेश भ्रमर,5,राकेश मिश्र,2,राजकुमार कुम्भज,1,राजन कुमार,2,राजशेखर चौबे,6,राजीव रंजन उपाध्याय,11,राजेन्द्र कुमार,1,राजेन्द्र विजय,1,राजेश कुमार,1,राजेश गोसाईं,2,राजेश जोशी,1,राधा कृष्ण,1,राधाकृष्ण,1,राधेश्याम द्विवेदी,5,राम कृष्ण खुराना,6,राम शिव मूर्ति यादव,1,रामचंद्र शुक्ल,1,रामचन्द्र शुक्ल,1,रामचरन गुप्त,5,रामवृक्ष सिंह,10,रावण,1,राहुल कुमार,1,राहुल सिंह,1,रिंकी मिश्रा,1,रिचर्ड फाइनमेन,1,रिलायंस इन्फोकाम,1,रीटा शहाणी,1,रेंसमवेयर,1,रेणु कुमारी,1,रेवती रमण शर्मा,1,रोहित रुसिया,1,लक्ष्मी यादव,6,लक्ष्मीकांत मुकुल,2,लक्ष्मीकांत वैष्णव,1,लखमी खिलाणी,1,लघु कथा,288,लघुकथा,1340,लघुकथा लेखन पुरस्कार आयोजन,241,लतीफ घोंघी,1,ललित ग,1,ललित गर्ग,13,ललित निबंध,20,ललित साहू जख्मी,1,ललिता भाटिया,2,लाल पुष्प,1,लावण्या दीपक शाह,1,लीलाधर मंडलोई,1,लू सुन,1,लूट,1,लोक,1,लोककथा,378,लोकतंत्र का दर्द,1,लोकमित्र,1,लोकेन्द्र सिंह,3,विकास कुमार,1,विजय केसरी,1,विजय शिंदे,1,विज्ञान कथा,79,विद्यानंद कुमार,1,विनय भारत,1,विनीत कुमार,2,विनीता शुक्ला,3,विनोद कुमार दवे,4,विनोद तिवारी,1,विनोद मल्ल,1,विभा खरे,1,विमल चन्द्राकर,1,विमल सिंह,1,विरल पटेल,1,विविध,1,विविधा,1,विवेक प्रियदर्शी,1,विवेक रंजन श्रीवास्तव,5,विवेक सक्सेना,1,विवेकानंद,1,विवेकानन्द,1,विश्वंभर नाथ शर्मा कौशिक,2,विश्वनाथ प्रसाद तिवारी,1,विष्णु नागर,1,विष्णु प्रभाकर,1,वीणा भाटिया,15,वीरेन्द्र सरल,10,वेणीशंकर पटेल ब्रज,1,वेलेंटाइन,3,वेलेंटाइन डे,2,वैभव सिंह,1,व्यंग्य,2075,व्यंग्य के बहाने,2,व्यंग्य जुगलबंदी,17,व्यथित हृदय,2,शंकर पाटील,1,शगुन अग्रवाल,1,शबनम शर्मा,7,शब्द संधान,17,शम्भूनाथ,1,शरद कोकास,2,शशांक मिश्र भारती,8,शशिकांत सिंह,12,शहीद भगतसिंह,1,शामिख़ फ़राज़,1,शारदा नरेन्द्र मेहता,1,शालिनी तिवारी,8,शालिनी मुखरैया,6,शिक्षक दिवस,6,शिवकुमार कश्यप,1,शिवप्रसाद कमल,1,शिवरात्रि,1,शिवेन्‍द्र प्रताप त्रिपाठी,1,शीला नरेन्द्र त्रिवेदी,1,शुभम श्री,1,शुभ्रता मिश्रा,1,शेखर मलिक,1,शेषनाथ प्रसाद,1,शैलेन्द्र सरस्वती,3,शैलेश त्रिपाठी,2,शौचालय,1,श्याम गुप्त,3,श्याम सखा श्याम,1,श्याम सुशील,2,श्रीनाथ सिंह,6,श्रीमती तारा सिंह,2,श्रीमद्भगवद्गीता,1,श्रृंगी,1,श्वेता अरोड़ा,1,संजय दुबे,4,संजय सक्सेना,1,संजीव,1,संजीव ठाकुर,2,संद मदर टेरेसा,1,संदीप तोमर,1,संपादकीय,3,संस्मरण,730,संस्मरण लेखन पुरस्कार 2018,128,सच्चिदानंद हीरानंद वात्स्यायन,1,सतीश कुमार त्रिपाठी,2,सपना महेश,1,सपना मांगलिक,1,समीक्षा,847,सरिता पन्थी,1,सविता मिश्रा,1,साइबर अपराध,1,साइबर क्राइम,1,साक्षात्कार,21,सागर यादव जख्मी,1,सार्थक देवांगन,2,सालिम मियाँ,1,साहित्य समाचार,98,साहित्यम्,6,साहित्यिक गतिविधियाँ,216,साहित्यिक बगिया,1,सिंहासन बत्तीसी,1,सिद्धार्थ जगन्नाथ जोशी,1,सी.बी.श्रीवास्तव विदग्ध,1,सीताराम गुप्ता,1,सीताराम साहू,1,सीमा असीम सक्सेना,1,सीमा शाहजी,1,सुगन आहूजा,1,सुचिंता कुमारी,1,सुधा गुप्ता अमृता,1,सुधा गोयल नवीन,1,सुधेंदु पटेल,1,सुनीता काम्बोज,1,सुनील जाधव,1,सुभाष चंदर,1,सुभाष चन्द्र कुशवाहा,1,सुभाष नीरव,1,सुभाष लखोटिया,1,सुमन,1,सुमन गौड़,1,सुरभि बेहेरा,1,सुरेन्द्र चौधरी,1,सुरेन्द्र वर्मा,62,सुरेश चन्द्र,1,सुरेश चन्द्र दास,1,सुविचार,1,सुशांत सुप्रिय,4,सुशील कुमार शर्मा,24,सुशील यादव,6,सुशील शर्मा,16,सुषमा गुप्ता,20,सुषमा श्रीवास्तव,2,सूरज प्रकाश,1,सूर्य बाला,1,सूर्यकांत मिश्रा,14,सूर्यकुमार पांडेय,2,सेल्फी,1,सौमित्र,1,सौरभ मालवीय,4,स्नेहमयी चौधरी,1,स्वच्छ भारत,1,स्वतंत्रता दिवस,3,स्वराज सेनानी,1,हबीब तनवीर,1,हरि भटनागर,6,हरि हिमथाणी,1,हरिकांत जेठवाणी,1,हरिवंश राय बच्चन,1,हरिशंकर गजानंद प्रसाद देवांगन,4,हरिशंकर परसाई,23,हरीश कुमार,1,हरीश गोयल,1,हरीश नवल,1,हरीश भादानी,1,हरीश सम्यक,2,हरे प्रकाश उपाध्याय,1,हाइकु,5,हाइगा,1,हास-परिहास,38,हास्य,59,हास्य-व्यंग्य,78,हिंदी दिवस विशेष,9,हुस्न तबस्सुम 'निहाँ',1,biography,1,dohe,3,hindi divas,6,hindi sahitya,1,indian art,1,kavita,3,review,1,satire,1,shatak,3,tevari,3,undefined,1,
ltr
item
रचनाकार: पूर्वांचल के श्रम लोकगीत
पूर्वांचल के श्रम लोकगीत
http://lh4.ggpht.com/raviratlami/SE4trPT5KCI/AAAAAAAADOM/1eKLtjXdMuk/lok%20geet_thumb.jpg?imgmax=800
http://lh4.ggpht.com/raviratlami/SE4trPT5KCI/AAAAAAAADOM/1eKLtjXdMuk/s72-c/lok%20geet_thumb.jpg?imgmax=800
रचनाकार
https://www.rachanakar.org/2008/06/blog-post_4539.html
https://www.rachanakar.org/
https://www.rachanakar.org/
https://www.rachanakar.org/2008/06/blog-post_4539.html
true
15182217
UTF-8
Loaded All Posts Not found any posts VIEW ALL Readmore Reply Cancel reply Delete By Home PAGES POSTS View All RECOMMENDED FOR YOU LABEL ARCHIVE SEARCH ALL POSTS Not found any post match with your request Back Home Sunday Monday Tuesday Wednesday Thursday Friday Saturday Sun Mon Tue Wed Thu Fri Sat January February March April May June July August September October November December Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec just now 1 minute ago $$1$$ minutes ago 1 hour ago $$1$$ hours ago Yesterday $$1$$ days ago $$1$$ weeks ago more than 5 weeks ago Followers Follow THIS PREMIUM CONTENT IS LOCKED STEP 1: Share to a social network STEP 2: Click the link on your social network Copy All Code Select All Code All codes were copied to your clipboard Can not copy the codes / texts, please press [CTRL]+[C] (or CMD+C with Mac) to copy Table of Content